کتاب شاهنامهٔ فردوسی (دفتر پنجم)

کتاب شاهنامهٔ فردوسی (دفتر پنجم)

شاهنامه، گنجینه‌ای بی‌بدیل از فرهنگ و تاریخ ایران‌زمین، همواره موضوع پژوهش‌ها و تصحیحات بی‌شماری بوده است. در این میان، کتاب شاهنامهٔ فردوسی (دفتر پنجم) با ویژگی‌های منحصر به فرد خود، اثری است برجسته برای علاقه‌مندان به حماسه‌ی ملی ایران. این دفتر، حاصل سال‌ها تلاش علمی و پژوهشی مهری بهفر است که با رویکردی انتقادی و شرحی جامع، گامی نو در شناخت عمیق‌تر شاهنامه برمی‌دارد.

ویژگی های کتاب شاهنامهٔ فردوسی (دفتر پنجم)

این اثر با اتکا بر تصحیح انتقادی و شرح یکایک ابیات، مجموعه‌ای کامل از دانش مربوط به شاهنامه را در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد. از جمله ویژگی‌های برجسته این دفتر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تصحیح بر پایه مهم‌ترین نسخه‌ها: این تصحیح با بررسی دقیق و موشکافانه بر روی معتبرترین دستنویس‌های موجود، از جمله دستنویس موزه بریتانیا، فلورانس و نسخه‌ی نویافته سن ژوزف در بیروت، انجام شده است. همچنین، تصحیح حمدالله مستوفی برای نخستین بار در این اثر مورد بررسی انتقادی قرار گرفته است.
• شرح جامع ابیات: بخش قابل توجهی از این کتاب به شرح تفصیلی یکایک ابیات اختصاص دارد. این شرح شامل تحلیل تعابیر کنایی، مجازی، استعاری، گزارش ریشه‌شناسی واژگان، بررسی درونمایه‌ها، رویدادها، شخصیت‌ها و خویشکاری‌های آن‌ها، و مقایسه‌ی آن‌ها با متون همزمان و ناهمزمان است.
• بررسی متون مرتبط: در این دفتر، به برگردان عربی شاهنامه از فتح بن علی بنداری اصفهانی (اوایل قرن هفتم) و برگردان منظوم انگلیسی برادران وارنر نیز پرداخته شده است.
• فهرست‌های تخصصی: برای تسهیل دسترسی و پژوهش، فهرست‌های متنوعی شامل فهرست واژگان گزارش شده، فهرست واژگان پارسی باستان، اوستایی، پهلوی اشکانی، ساسانی و...، فهرست واژگان عربی، فهرست واژگان غیر عربی و غیر ایرانی، فهرست نام مکان و کسان، بیت‌یاب و کتابنامه در این اثر گنجانده شده است.
• نویسنده و پژوهشگر برجسته: مهری بهفر، نویسنده و پژوهشگر نام‌آشنای حوزه ادبیات فارسی، با دانش عمیق و تجربه‌ی سال‌ها تدریس در دانشگاه، این اثر سترگ را به ثمر رسانده است. مقالات متعدد ایشان در زمینه شعر کلاسیک فارسی، شعر و داستان معاصر، و بازخوانی تاریخ شفاهی زنان ایران، نشان از گستره‌ی پژوهش‌های وی دارد.

کاربردها

کتاب شاهنامهٔ فردوسی (دفتر پنجم) برای طیف وسیعی از مخاطبان سودمند است:

• دانشجویان و پژوهشگران ادبیات فارسی: این کتاب منبعی ارزشمند برای درک عمیق‌تر شاهنامه، ابعاد زبانی، فرهنگی و تاریخی آن، و همچنین برای انجام تحقیقات دانشگاهی است.
• علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ ایران: برای کسانی که به دنبال شناخت ریشه‌های فرهنگی و حماسه‌ی ملی ایران هستند، این دفتر دریچه‌ای نو به سوی درک شاهنامه می‌گشاید.
• مترجمان و زبان‌شناسان: بخش ریشه‌شناسی واژگان و بررسی واژگان غیر ایرانی، برای این گروه از متخصصان بسیار مفید خواهد بود.
• ادیبان و شاعران: شرح ابیات و تحلیل‌های زبانی و ادبی، الهام‌بخش و راهگشای اهل قلم خواهد بود.
• عموم خوانندگان علاقه‌مند به شاهنامه: حتی برای خوانندگانی که به تازگی با شاهنامه آشنا شده‌اند، این دفتر با شرح‌های روشن و جامع، فهم ابیات و لایه‌های معنایی را تسهیل می‌کند.

کتاب شاهنامهٔ فردوسی (دفتر پنجم)، اثری ضروری برای هر کتابخانه‌ی علاقه‌مند به میراث ادبی ایران است.