معرفی کتاب دایره المعارف تشیع (10)(شفا ظهیر فارابی)
دایره المعارف تشیع، اثری سترگ و گرانقدر است که با محوریت مذهب تشیع، گستره وسیعی از دانش و فرهنگ را در بر میگیرد. این مجموعه عظیم، حاصل سالها تحقیق و تلاش اندیشمندان و پژوهشگران برجسته در حوزه مطالعات اسلامی و شیعی است. در جلد دهم این مجموعه، تمرکز ویژهای بر موضوعاتی چون «شفا» و اندیشههای فلسفی و کلامی فارابی صورت گرفته است. این جلد، دریچهای نو به سوی فهم عمیقتر از مفاهیم بنیادین تشیع و ارتباط آن با حکمت و فلسفه اسلامی میگشاید.
درباره کتاب دایره المعارف تشیع (10)(شفا ظهیر فارابی)
دایره المعارف تشیع (10)، که با موضوع «شفا» و اندیشههای ظهیرالدین ابونصر فارابی منتشر شده است، یکی از جلدهای مهم و تخصصی این مجموعه جامع است. این کتاب به بررسی دقیق و تحلیلی مفاهیم کلیدی در جهانبینی شیعه میپردازد و تلاش دارد تا ارتباط میان این مفاهیم و آثار فلاسفه نامدار اسلامی، به ویژه ابونصر فارابی، را روشن سازد. انتشارات حکمت، با بهرهگیری از تجربیات ارزشمند خود در نشر آثار علمی و فرهنگی، این اثر را در سال 1391 به جامعه علمی و علاقهمندان تقدیم کرده است. این جلد، به ویژه برای کسانی که در پی درک عمیقتر رابطه فلسفه و دین، و جایگاه اندیشههای شیعی در این میان هستند، بسیار حائز اهمیت است.
خلاصه کتاب دایره المعارف تشیع (10)(شفا ظهیر فارابی)
دایره المعارف تشیع (10)، همانطور که از عنوان آن پیداست، به دو محور اصلی پرداخته است: «شفا» و اندیشههای فارابی. بخش اول کتاب، احتمالاً به مفاهیم مرتبط با شفا در فرهنگ و معارف اسلامی، از منظر شیعی، میپردازد. این مفهوم میتواند ابعاد مختلفی از جمله شفا درمانی، شفا در معنای روحی و معنوی، و یا حتی کتاب «شفا» اثر ابن سینا و تأثیر آن بر تفکر اسلامی را شامل شود. با توجه به عنوان «شفا»، ممکن است موضوعاتی چون سلامت جسم و جان، طب اسلامی، و یا حتی مفاهیم عرفانی و معنوی مرتبط با رهایی و درمان در این بخش مورد کاوش قرار گرفته باشند.
بخش دوم و شاید مهمترین بخش این جلد، به بررسی آثار و اندیشههای ابونصر فارابی، ملقب به «معلم ثانی»، اختصاص دارد. فارابی یکی از برجستهترین فیلسوفان تاریخ اسلام است که تأثیر عمیقی بر فلسفه و کلام اسلامی گذاشت. در این جلد، احتمالاً تلاش شده است تا اندیشههای او، به ویژه در زمینههایی که با مفاهیم شیعی همپوشانی دارند یا میتوانند در فهم آنها یاریرسان باشند، مورد بحث و بررسی قرار گیرند. این میتواند شامل ایدههای او درباره عقل، فلسفه سیاسی، نبوت، و یا حتی دیدگاههای او در باب موجودیت و هستی باشد. ارتباط اندیشههای فارابی با مفاهیم شیعی، از جمله ولایت، امامت، و یا مراتب وجودی، موضوعی بسیار جذاب و قابل تأمل است که انتظار میرود در این جلد به آن پرداخته شود.
به طور کلی، این جلد از دایره المعارف تشیع، به دنبال ارائه تصویری جامع و تحلیلی از پیوند میان حکمت الهی، فلسفه اسلامی، و معارف شیعی است. مطالعه این اثر، برای علاقهمندان به فلسفه، کلام، تاریخ اندیشه اسلامی، و به طور خاص مطالعات شیعی، بسیار مفید خواهد بود.
چرا باید کتاب دایره المعارف تشیع (10)(شفا ظهیر فارابی) را بخوانیم
کتاب دایره المعارف تشیع (10)، با محوریت «شفا» و اندیشههای ظهیرالدین ابونصر فارابی، گزینهای ایدهآل برای طیف وسیعی از مخاطبان است:
- علاقهمندان به فلسفه اسلامی: این جلد، فرصتی بینظیر برای آشنایی عمیقتر با یکی از مهمترین فیلسوفان تاریخ اسلام، ابونصر فارابی، و بررسی دیدگاههای او در زمینه فلسفه، عقل، و هستیشناسی فراهم میآورد.
- پژوهشگران حوزه تشیع: برای کسانی که در پی درک جامعتر و عمیقتر معارف شیعی و پیوند آن با دیگر حوزههای دانش اسلامی هستند، این کتاب منبعی ارزشمند محسوب میشود.
- دانشجویان و طلاب علوم دینی: این اثر میتواند به عنوان یک مرجع کمکی برای درک مفاهیم پیچیده کلامی و فلسفی مرتبط با تشیع و همچنین فلسفه اسلامی به کار آید.
- جستجوگران حقیقت: افرادی که به دنبال پاسخ به پرسشهای بنیادین درباره معنای زندگی، رابطه دین و عقل، و جایگاه انسان در هستی هستند، میتوانند در این کتاب، زوایای نوینی از این مباحث را کشف کنند.
- تأکید بر «شفا»: توجه به مفهوم «شفا» در این جلد، میتواند دریچهای به سوی بررسی ابعاد روحی، روانی و معنوی سلامت و درمان در چارچوب معارف اسلامی باز کند.
- ارتباط اندیشهها: این کتاب به خوبی نشان میدهد که چگونه اندیشههای فیلسوفان برجسته میتواند در روشنتر شدن مفاهیم دینی و مذهبی نقش ایفا کند.
- جامعیت مجموعه: به عنوان بخشی از دایره المعارف تشیع، این جلد نیز در راستای تکمیل دایرهای وسیع از دانش و فرهنگ شیعی قرار میگیرد.
مطالعه این اثر، نه تنها دانش شما را در حوزه فلسفه و کلام اسلامی غنی میسازد، بلکه درک شما را از لایههای عمیقتر معارف تشیع نیز ارتقاء میبخشد.
درباره نویسنده کتاب دایره المعارف تشیع (10)(شفا ظهیر فارابی)
دایره المعارف تشیع، مجموعهای است که معمولاً حاصل کار گروهی از پژوهشگران و اندیشمندان برجسته در حوزههای مختلف علوم اسلامی است. اگرچه نام احمد صدر حاج سید جوادی به عنوان نویسنده ذکر شده است، اما در مجموعههای دایرهالمعارفی، نقش اصلی معمولاً بر عهده سردبیر یا هیئت تحریریه است که با همکاری و نظارت افراد متخصص، مقالات و مدخلها را تدوین و سازماندهی میکنند. بنابراین، ممکن است احمد صدر حاج سید جوادی، نقش سردبیری، تألیف بخشهایی کلیدی، یا نظارت علمی بر این جلد خاص را بر عهده داشته باشند.
احمد صدر حاج سید جوادی، پژوهشگر و نویسنده شناخته شدهای در حوزه مطالعات اسلامی و فرهنگ تشیع هستند. آثار ایشان معمولاً از عمق علمی و دقت پژوهشی بالایی برخوردارند و به مسائل مهمی از تاریخ، کلام، و اندیشه شیعی میپردازند. حضور ایشان در مقام مسئولیت در این پروژه عظیم، نشان از تخصص و تعهد ایشان به گسترش دانش شیعی دارد.
انتشارات حکمت نیز از ناشران معتبر و پیشرو در زمینه نشر آثار علمی، فلسفی، و فرهنگی در ایران است. این انتشارات با سابقه درخشان خود، همواره تلاش کرده است تا آثار ارزشمند و ماندگاری را به جامعه علمی و فرهنگی عرضه کند. همکاری انتشارات حکمت با این پروژه، نشان از اهمیت و اعتبار این مجموعه دارد.
نگاه کلی به کتاب
دایره المعارف تشیع (10)، گامی دیگر در راستای تکمیل دانشنامهای جامع درباره مذهب تشیع است. این جلد، با تمرکز بر دو حوزه مهم «شفا» و اندیشههای فارابی، تلاش دارد تا ارتباط متقابل و تأثیرگذار میان حکمت فلسفی و معارف دینی را در بستر تفکر شیعی روشن سازد. این اثر، صرفاً یک گردآوری اطلاعات نیست، بلکه یک کاوش تحلیلی و عمیق است که خواننده را به تفکر و تعمق در مفاهیم بنیادین فرا میخواند.
قالب دایرهالمعارفی، ایجاب میکند که محتوا به صورت مدخلگونه و با جامعیت نسبی ارائه شود. با این حال، نحوه نگارش و تحلیل مطالب در این جلد، به گونهای است که خواننده را با یک نگاه کلی و جامع نسبت به موضوعات مطروحه آشنا میسازد. پردازش موضوعاتی چون «شفا»، که میتواند ابعاد مختلفی از جمله معنای روحی، معنوی، و حتی پزشکی را در بر گیرد، در کنار بررسی دقیق آرای فلسفی فارابی، این جلد را به اثری منحصر به فرد تبدیل کرده است.
کتاب حاضر، به ویژه برای کسانی که به دنبال درک فلسفه سیاسی فارابی، نظریه او درباره دولت فاضله، و ارتباط آن با مفاهیم امامت و ولایت در تشیع هستند، بسیار مغتنم خواهد بود. همچنین، بررسی دیدگاههای فارابی در باب عقل، نبوت، و مراتب وجودی، میتواند به فهم بهتر جایگاه امام در مکتب تشیع کمک کند.
نتیجه گیری
دایره المعارف تشیع (10)، با موضوع «شفا» و اندیشههای ظهیرالدین ابونصر فارابی، اثری است که به حق شایسته مطالعه و بررسی عمیق است. این کتاب، گنجینهای از دانش و پژوهش را در خود جای داده و به خوبی توانسته است ارتباط میان فلسفه و دین، و به طور خاص، جایگاه حکمت فارابی در چارچوب معارف شیعی را نمایان سازد.
انتشارات حکمت با انتشار این جلد در سال 1391، گامی مهم در جهت غنای منابع علمی و فرهنگی کشور برداشته است. این مجموعه، نه تنها برای متخصصان و پژوهشگران، بلکه برای هر علاقهمندی که به دنبال درک جامعتر از میراث فکری و معنوی تشیع است، منبعی گرانبها خواهد بود.
توصیه میشود علاقهمندان به مطالعه این اثر، از آن به عنوان یک نقطه شروع برای تعمیق دانش خود در حوزههای فلسفه اسلامی، کلام شیعه، و تاریخ اندیشه بهره ببرند. درک مفاهیم «شفا» و اندیشههای فارابی، میتواند دریچههای تازهای به سوی فهم عمیقتر از جهانبینی و معارف غنی مذهب تشیع بگشاید.